روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اردبیل

Ardabil_cthh

بازار تاریخی اردبیل از اماکن دیدنی این شهر است که با معماری سنتی و اصیل، از قرون هفتم و هشتم هجری قمری بوده و امروزه نیز از رونق خاصی برخوردار است.

این مجموعه تاریخی در مرکز شهر و در خیابان امام خمینی واقع شده و به دلیل قدمت و داشتن معماری سنتی از بازارهای تاریخی و قابل توجه ایران به شمار می‌آید.

مجموعه کنونی بازار معرف آثاری از دوره صفویه و قاجاریه و شامل راسته اصلی بازار، راسته پیر عبدالملک، راسته قیصریه، راسته کفاشان، راسته غلامان، بازار زرگران، سراجان، پنبه‌فروشان، آهنگران، سرای خشکبار (حاجی میرزا)، سرای گلشن، سرای وکیل، سرای حاج احمد، سرای حاج شکر، سرای مجیدیه، سرای دوگچی و تیمچه زنجیرلی و … می باشد.

بازار تاریخی اردبیل در 27 مرداد 1364 به شماره 1690 به ثبت آثار ملی رسیده است.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

بازار تاریخی اردبیل، روایتگر تاریخ کهن و باستانی

قلعه قهقهه بر فراز کوه های قلل منفرد از رشته کوه های روستای کنچوبه در 80 کیلومتری شهرستان مشگین شهر واقع شده است. این قلعه در روی تپه سنگی به ارتفاع تقریبی 300 متر از زمین‌های اطراف قرار داشته و اطراف آن را با حصار مستحکم و غیر قابل نفوذ احداث نموده‌اند که با گذشت سالیان دراز هم اکنون نیز ورود به آن تقریباً غیر ممکن بوده و فقط در شرایط جوی مناسب امکان‌پذیر است.
بنای اولیه این قلعه به دوران قبل از اسلام بر می گردد اوج کاربری آن در دوران صفویه می باشد. این قلعه یکی از خاص ترین زندان های سیاسی زمان خود بوده است و در گذشته افراد مشهوری مثل اسماعیل میرزا (فرزند شاه طهماسب یکم صفوی) در آن زندانی شده اند.
پلکان صخره ای طبیعی، دو دروازه ورودی، برجکهای نگهبانی، 18 آب انبار، مرکز فرماندهی، قسمت مسکونی و زندان از بخش های مهم این قلعه تاریخی می باشد.
این قلعه تاریخی به شماره 6192 در تاریخ 1381/07/07 به ثبت ملی رسیده است.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

قلعه تاریخی قهقهه مشگین شهر

بقعه شیخ حیدر منصوب به شیخ حیدر پدر شاه اسماعیل اول، در 92 کیلومتری غرب مرکز استان اردبیل و در مرکز شهرستان مشگین شهر واقع شده است و در تاریخ  18 تیر ماه 1311 ه.ش به شماره 184 جزءآثار ملی به ثبت رسیده است.

این بنا به شکل برج مدور با ارتفاع 18.5 و قطر 10.5 متر می باشد که از قسمت خارجی با کاشی های فیروزه ای رنگ با آیه هایی از قرآن کریم و اشکال هندسی تزئین شده است و در بدنه بیرونی بقعه دو نوع کاشی کاری به کار رفته یکی به صورت معرق کاری که در سردرهای بنا به کار رفته است و نوع دیگر کاشی کاری تلفیقی از آجر و کاشی به رنگ فیروزه ای به ابعاد 6*6 که لفظ (بسم الله) و (جل جلاله) و آیات 27-28-29 از سوره فتح با خطوط کوفی بنا مزین شده است.

در مورد قدمت بنا و تاریخ احداث آن اظهارات گوناگونی ابراز شده است که (دونالد ویبلر) معتقد است این بنا از آثار قرن 7 و 8 ه.ق است و در دوره صفویه به تکمیل و تزئینات کاشی کاری آن همت گماشته اند و با توجه به کتیبه باقی مانده بر سر در ورودی این برج که توسط دکتر قوچانی تاریخ احداث این بنا به سال 731ه.ق بازخوانی شده است.

این بنا متشکل از دو طبقه می باشد که درب ورودی طبقه زیرزمین (سردابه) در شمال برج قرار دارد و ورودی سردابه با دو پله سنگی و راهرو به عرض 1 متر و  ارتفاع 230 سانتی متر با طاق‌های سنگی قوسی شکل به داخل سردابه به شکل 12 ضلعی راه می یابد در داخل سردابه 7 قبر وجود دارد که 6 قبر موجود در وسط گنبد و یکی از قبرها به صورت مجزا در انتهای سردابه جای گرفته است.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

بقعه شیخ حیدر مشگین شهر

موزه صنایع دستی اردبیل در محل حمام شیخ مجموعه جهانی شیخ صفی‌الدین اردبیلی قرار دارد. این موزه محلی برای نمایش آثار تاریخی صنایع‌دستی و همچنین آثار شاخص هنرمندان نامدار استان اردبیل است.
حمام تاریخی شیخ به عنوان یکی از حمام های قدیمی شهر اردبیل در کوچه شهیدگاه و در محوطه مجموعه جهانی شیخ صفی‌الدین اردبیلی واقع شده است. در ورودی آن ساده ولی دارای یک هشتی زیبا است. رخت کن حمام دارای چهار رواق و چهار ستون هشت ضلعی است. بر روی ستون‌ها طاق‌های جناقی بلند و کوتاه نهاده شده و نیم گنبد رواق ها بر طاق نماها تکیه دارد.
داخل حمام دارای دو شاه نشین بزرگ قرینه و دو نیم گنبد کوچک است که به خزینه آب گرم و در ورودی منتهی می شود. گنبد اصلی مرتفع بوده و با آویزهایی بر طاق نماها و نیم ستون‌های مربع تکیه زده است.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

موزه صنایع دستی اردبیل

حمام آقا نقی یک بنای تاریخی مربوط به دوره ایلخانی است، شخصی به نام ظهیرالاسلام در آن دوره این حمام را بنا می‌کند و حدود دویست سال بعد این حمام بازسازی و بخش‌هایی به آن اضافه می‌شود، عنوان حمام ظهیرالاسلام به دلیل اولین سازنده این حمام به کار می‌رود.
در دوره قاجار آقا نقی موتمن‌ الرعایا این حمام را خریداری و بازسازی می‌کند تا نام حمام آقا نقی جای حمام ظهیرالاسلام را بگیرد.

این بنای تاریخی در 11 مردادماه سال 1376 با شماره ثبت 1896 به عنوان یک اثر ملی به ثبت رسید و پس از آن در سال 1378 سازمان میراث‌فرهنگی این بنا را خریداری کرد و به بازسازی آن پرداخت؛ حمام آقا نقی در دهه 1380 تغییر کاربری پیدا کرد و به موزه مردم‌شناسی اردبیل تبدیل شد. در این موزه 33 مجسمه مومی قرار گرفته‌اند که لباس‌های محلی مردم استان اردبیل را به تن دارند و شیوه زندگی مردم این منطقه، آداب و رسوم آنها، آیین‌ها و حتی غذاهای محلی را معرفی می‌کنند. علاوه بر این مجسمه‌ها، آثار و دست‌نوشته‌هایی مربوط به هویت تاریخی و فرهنگی استان اردبیل نیز در این موزه به نمایش گذاشته شده است.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

موزه مردم شناسی اردبیل/ حمام ظهیرالاسلام (آقا نقی)

tabriz

بازارچه «کره نی خانا آلتی» دنباله بازارچه رنگی (رهلی بازار) و بازارچه خیابان است که پس از احداث خیابان ارتش شمالی در سال ۱۳۰۸، این خیابان بازارچه را قطع کرد. انتهای این بازارچه به کاروانسرای حاج علی نقی و بازار شیشه‌گرخانه مربوط می‌شد و یکی از بازارهای معروف تبریز به نام «بازار قائم مقام» بود که در اثر گذشت زمان کم‌کم بازار قائم مقام رو به ویرانی نهاد و قسمتی از آن در احداث خیابان از بین رفت. از ملحقات این بازار، می‌توان به مسجد شازدا (شاهزاده) اشاره کرد که به نام شاهزاده  نامگذاری شده بود و اکنون به نام مسجد شهدا نامگذاری شده است.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

بازارچه سنتی «کره نی خانا» تبریز

همدان یکی از شهرهای ایران در منطقهٔ غربی و کوهستانی ایران و مرکز شهرستان و استان همدان است. این شهر در دامنهٔ کوه الوند و در بلندای ۱٬۷۴۱ متری از سطح دریا واقع شده‌است و از شهرهای سردسیر ایران به‌شمار می‌آید. همدان قدیمی‌ترین شهر ایران و از کهن‌ترین شهرهای جهان است. در سال ۱۳۸۵ مجلس شورای اسلامی در مصوبه‌ای همدان را «پایتخت تاریخ و تمدن ایران» اعلام کرد.

استان همدان

در استان همدان خانه‌ها و عمارت‌های زیبایی وجود دارند که در گذشته محل زندگی اشراف و بزرگان شهر بوده و قدمت آن‌ها به دوره قاجار برمی‌گردد. امروزه این خانه ها به جاذبه‌های دیدنی و تاریخی تبدیل شده‌اند.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، ردشگری و صنایع دستی استان

عمارت‌های تاریخی استان همدان

جمعه مسجد قدیمی ترین مسجد اردبیل و یکی از قدیمی ترین مساجد ایران است، مطابق اطلاعات بدست آمده از کاوش های مطالعاتی این بنا بر روی یک تپه تاریخی که احتمالا قبلا عبادتگاه یا آتشگاه بوده بنا شده است.
بنای فعلی این مسجد بازمانده مسجد عظیم و گسترده و کم نظیری است که در دوره‌های مختلف اسلامی و به ویژه دوره سلجوقی شکل گرفته که دارای شبستان ستون‌دار بزرگ بوده است. این مسجد تا اوایل دوره صفوی آباد بوده و بنای سرپای موجود صرفا گنبد خانه و ایوان مسجد بزرگ را تشکیل می‌داده است. تک منار استوانه‌ای شکل آجری آن از یادگارهای زمان سلجوقی است. 
در دوره ایلخانی بنای مسجد مرمت اساسی به خود دیده و قسمت‌های جدید به آن اضافه شده است، در دوره حکمرانی آققویونلوها دو کتیبه سنگی بر بنا اضافه شده و در دوره قاجار شبستان با ستون‌های چوبی در اطراف بنای اصلی ایجاد شد.
جمعه مسجد یا همان مسجد عتیق اردبیل که یکی از اولین آثار ثبت ملی استان است با شماره 248 در 28 خرداد 1315 به ثبت رسیده و در سال 1402 به پایگاه ملی میراث‌فرهنگی تبدیل شد.  

ویدئو: رضا خانبابائی/ آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

پایگاه میراث ملی جمعه مسجد اردبیل

آرامگاه شیخ صفی‌الدین اردبیلی یکی از بناهای باشکوه صفویه در محله عالی قاپو شهر اردبیل می باشد که در سال ۱۳۸۹ به شماره ۱۳۴۵ در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد.
بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی در حقیقت دارای سبک‌های مختلف معماری و هنری بوده و در این مجموعه که در طول بیش از چهارصد سال ساخته و پرداخته شده است، می‌توان سبک‌های مختلف را در آثار فرهنگی و تاریخی و بناها مطالعه نمود. ساخت، ابعاد و کاربری بقعه، که اکثراً در ارتباط با عملکرد مذهبی است، در حین همانندی پیوند ناگسستنی میان معماری اصلی عرصه دارند و با کارکرد بنای تعریف شده و ترکیب عمومی و شکل بناهای مجموعه نظام حاکم بر اجزای شناخته شده‌ آن به‌ ویژه تزیین سطوح و پهنه‌ نماهای گسترده‌ آن نشان از تبعیت از یک نظم ایده‌آل متعارف مذهبی و عرفانی بوده و با ساخت و سازهای بقعه در سده‌های بعد نیازهای یک مکان مذهبی را مرتفع نموده است.
این مجموعه علاوه بر آرامگاه شیخ صفی‌الدین اردبیلی شامل، مقبره شیخ صفی (گنبد الله الله)، مقبره شاه اسماعیل اول اردبیل، عمارت چینی خانه،حرم خانه، جنت سرا، چله خانه، تالار دارالحفاظ، دارالحدیث، حیاط باغ، شهیدگاه است.

ویدئو از اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

پایگاه میراث جهانی شیخ صفی الدین اردبیلی

باغ مزار شیخ امین الدین جبرائیل؛ پدر شیخ صفی الدین اردبیلی در روستای کلخوران و چسبیده به شهر اردبیل واقع شده است. شیخ امین الدین جبرائیل پدر شیخ صفی الدین اسحق اردبیلی و جد پادشاهان صفوی است. این بقعه متبرکه در محله کلخوران که حدود یک دهه اخیر روستایی در نزدیکی شهر اردبیل بود، قرار دارد. این محل در حقیقت، خاستگاه اصلی شیخ صفی الدین اردبیلی؛ موسس مکتب عرفانی خاص صفویه و سرسلسله شهریاران صفوی است. 
بقعه شیخ امین الدین جبرائیل که در عصر شهریاران صفوی به طرز باغ مزار طراحی و ایجاد شده است به عنوان قبرستان اختصاصی تبار سلسله صفوی قبل از ایجاد تشکیلات آموزشی و دینی شیخ صفی الدین در شهر اردبیل محسوب می شود. در هسته مرکزی محوطه، مزار شیخ امین الدین جبرائیل، پدر شیخ صفی الدین اردبیلی، و در سه گوشه ی این باغ مزار و محور تقارن مزار اصلی، مقابر محقر چهارگوش تبار صفویان؛ سید حمزه(ع) بن امام موسی الکاظم(ع)، و سید محمد الاعرابی(ر.ه)، سید عوض الخواص بن فیروز شاه زرین تاج(ر.ه) قزلباش متجلی است.

اصل بنای مزار شیخ امین الدین جبرائیل به دوره تیموری منتسب بوده ولی تعمیرات اساسی و تزئینات آن متعلق به عصر شاه عباس کبیر است. برجسته ترین تزیینات این بقعه شامل دیوارنگارهای هنری؛ نقاشی، لایه چینی گچبری مطلا و کاشیکاری و خطوط خوشنویسی آن است که به دست هنرمندان معروف عصر صفوی؛ علی رضا عباسی، طاهربن سلطان محمد نقاش و شاه محمد اصفهانی به انجام رسیده است.

مقبره شیخ امین الدین با توجه به سادگی و موزون بودن اجزای آن و همچنین تزئینات متنوع و زیبای سطوح داخلی از شاهکارهای معماری و هنری عصر صفوی محسوب می شود.

ویدئو از اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

باغ مزار شیخ امین الدین جبرائیل کلخوران

56447

فهرج در طول سالیان دارای نام‌های مختلفی بوده‌است، به‌ گونه‌ای که در آغاز پرّه یا پهره خوانده می‌شد و بر طبق گفته مطلعین بومی، پره یعنی کناره و محل پرت می‌باشد؛ زیرا این آبادی نسبت به کرمان فاصله زیادی داشته‌است. از آثار تاریخی شهرستان می‌توان به میل نادری ساخته شده در دوران سلجوقیان و بازسازی شده در دوران نادر شاه و همچنین قلعه تاریخی برج معاذ واقع در روستای برج معاذ و مربوط به دوره ساسانیان اشاره کرد. 

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

کمپین ها

رویدادها

موضوعات ویژه

جاذبه های گردشگری فهرج

استان اصفهان

خانه امین‌التجار، یکی از برجسته‌ترین خانه‌های قرن سیزدهم هجری قمری در اصفهان است که ابتدا کاربری مسکونی داشت و مالک اصلی آن «مرحوم حاج سید محمدعلی امین» ملقب به «امین‌التجار» و برادرش «مرحوم حاج سید احمد امین» معروف به «افتخارالتجار» بوده‌ است. این خانه در محلۀ سینه پائینی و در کوچه‌ای به نام حاج امین‌التجار واقع شده و جبهۀ شمالی آن از تخریب‌های زمان احداث خیابان عبدالرزاق در امان مانده است. بعد از احداث خیابان عبدالرزاق و خرید خانۀ امین‌التجار توسط اداره فرهنگ و هنر سابق، این خانه به‌ دفتر شناسایی و خرید خانه‌های تاریخی اصفهان تغییر کاربری داد و از سال ۱۳۵۷ به بعد نیز با کاربری‌هایی مختلفی به حیات خود ادامه داده و ‌اکنون نیز در اختیار اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان اصفهان قرار دارد. خانۀ امین‌التجار ۲۸ آذرماه ۱۳۵۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

نتایج جستجو در ویدئوها