روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اردبیل

Ardabil_cthh

بقعه شیخ حیدر منصوب به شیخ حیدر پدر شاه اسماعیل اول، در 92 کیلومتری غرب مرکز استان اردبیل و در مرکز شهرستان مشگین شهر واقع شده است و در تاریخ  18 تیر ماه 1311 ه.ش به شماره 184 جزءآثار ملی به ثبت رسیده است.

این بنا به شکل برج مدور با ارتفاع 18.5 و قطر 10.5 متر می باشد که از قسمت خارجی با کاشی های فیروزه ای رنگ با آیه هایی از قرآن کریم و اشکال هندسی تزئین شده است و در بدنه بیرونی بقعه دو نوع کاشی کاری به کار رفته یکی به صورت معرق کاری که در سردرهای بنا به کار رفته است و نوع دیگر کاشی کاری تلفیقی از آجر و کاشی به رنگ فیروزه ای به ابعاد 6*6 که لفظ (بسم الله) و (جل جلاله) و آیات 27-28-29 از سوره فتح با خطوط کوفی بنا مزین شده است.

در مورد قدمت بنا و تاریخ احداث آن اظهارات گوناگونی ابراز شده است که (دونالد ویبلر) معتقد است این بنا از آثار قرن 7 و 8 ه.ق است و در دوره صفویه به تکمیل و تزئینات کاشی کاری آن همت گماشته اند و با توجه به کتیبه باقی مانده بر سر در ورودی این برج که توسط دکتر قوچانی تاریخ احداث این بنا به سال 731ه.ق بازخوانی شده است.

این بنا متشکل از دو طبقه می باشد که درب ورودی طبقه زیرزمین (سردابه) در شمال برج قرار دارد و ورودی سردابه با دو پله سنگی و راهرو به عرض 1 متر و  ارتفاع 230 سانتی متر با طاق‌های سنگی قوسی شکل به داخل سردابه به شکل 12 ضلعی راه می یابد در داخل سردابه 7 قبر وجود دارد که 6 قبر موجود در وسط گنبد و یکی از قبرها به صورت مجزا در انتهای سردابه جای گرفته است.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

بقعه شیخ حیدر مشگین شهر

جمعه مسجد قدیمی ترین مسجد اردبیل و یکی از قدیمی ترین مساجد ایران است، مطابق اطلاعات بدست آمده از کاوش های مطالعاتی این بنا بر روی یک تپه تاریخی که احتمالا قبلا عبادتگاه یا آتشگاه بوده بنا شده است.
بنای فعلی این مسجد بازمانده مسجد عظیم و گسترده و کم نظیری است که در دوره‌های مختلف اسلامی و به ویژه دوره سلجوقی شکل گرفته که دارای شبستان ستون‌دار بزرگ بوده است. این مسجد تا اوایل دوره صفوی آباد بوده و بنای سرپای موجود صرفا گنبد خانه و ایوان مسجد بزرگ را تشکیل می‌داده است. تک منار استوانه‌ای شکل آجری آن از یادگارهای زمان سلجوقی است. 
در دوره ایلخانی بنای مسجد مرمت اساسی به خود دیده و قسمت‌های جدید به آن اضافه شده است، در دوره حکمرانی آققویونلوها دو کتیبه سنگی بر بنا اضافه شده و در دوره قاجار شبستان با ستون‌های چوبی در اطراف بنای اصلی ایجاد شد.
جمعه مسجد یا همان مسجد عتیق اردبیل که یکی از اولین آثار ثبت ملی استان است با شماره 248 در 28 خرداد 1315 به ثبت رسیده و در سال 1402 به پایگاه ملی میراث‌فرهنگی تبدیل شد.  

ویدئو: رضا خانبابائی/ آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

پایگاه میراث ملی جمعه مسجد اردبیل

56447

مسجد گنجعلی خان در شمال شرقی میدان و همجوار با کاروانسرای گنجعلی خان قرارگرفته است، فضای داخلی این مسجد کوچک به ابعاد ۵×۵/۲۵ مت رمی باشد. این مسجد گنجینه ای از تزئینات معماری اسلامی دوره صفوی، نظیر گچ بری، کاشی کاری، خطاطی، مقرنس کاری، کاربندی، حجاری و نقاشی های زیبا است. کتیبه پاکار سقف به خط شهاب الدین کرمانی، خطاط عصر صفوی بوده که سوره مبارکه جمعه را با یک رنگ (خط و زمینه) نگاشته است.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

مسجد گنجعلی خان موزه هنرهای عهد صفویه

این بنای چهار ایوانی در سال ۱۰۰۷ هجری قمری در شرق میدان به ابعاد ۳۱/۵×۲۳ متر (با ۷۲۵ مترمربع زیربنا) در دو طبقه ساخته شده است. کتیبه های آن به خط استاد علیرضا عباسی خطاط مشهور عصر صفوی نوشته شده کاشی کاری نمای داخلی و بیرونی آن از نوع معرق و معلقی است و کاربندی های زیبا، مقرنس بندی های منقوش، گچ بری ها و نقاشی های دیدنی مکمل تزئینات آن می باشد. کاروانسرای گنجعلیخان در سال 1402 در فهرست میراث فرهنگی جهان ثبت شد.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

کاروانسرای جهانی گنجعلی خان

همدان یکی از شهرهای ایران در منطقهٔ غربی و کوهستانی ایران و مرکز شهرستان و استان همدان است. این شهر در دامنهٔ کوه الوند و در بلندای ۱٬۷۴۱ متری از سطح دریا واقع شده‌است و از شهرهای سردسیر ایران به‌شمار می‌آید. همدان قدیمی‌ترین شهر ایران و از کهن‌ترین شهرهای جهان است. در سال ۱۳۸۵ مجلس شورای اسلامی در مصوبه‌ای همدان را «پایتخت تاریخ و تمدن ایران» اعلام کرد.

استان همدان

آبشار گنج‌نامه با ۱۲ متر ارتفاع در مسیر صعود به ارتفاعات کوه الوند و در پنج کیلومتری غرب همدان کنار کتیبه‌های گنج‌نامه قرار دارد. این آبشار دارای آب دائمی است و در زمستان‌ها نیز در جریان است.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

آبشار گنج‌نامه

میراث فرهنگی لرستان

سنگ‌نوشته یا سنگ‌نبشته یک اثر تاریخی سنگی در شهر خرم‌آباد است. این کتیبه به خط کوفی و بر قطعه سنگ بزرگی به ارتفاع سه و نیم متر نوشته شده‌است و قدمت آن به قرن ششم قمری و دوره سلجوقیان می‌رسد. این سنگ نبشته مربوط به دوره ابوسعید برسق کبیر از امرای محمود اول سلجوقی است و در حدود سال ۵۱۳ هجری قمری نوشته شده‌ است.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

سنگ نوشته

visit_wa

روستای خورنج در پیرانشهر در فاصله ۲۰ کیلومتری شمال شرقی این شهر بر سر راه مهاباد نیز قرار دارد، این روستا در مجاورت منطقه ای قرار دارد که با سنگ های عظیم الجثه ای احاطه شده است و این سنگ ها به طرز شگفت انگیزی بر روی هم انباشته شده اند. 

در اطراف این روستا چندین تپه ی باستانی با تاریخ قبل از اسلام و یک کتیبه و همچنین آثار یک دژ محکم کوهستانی شناسایی شده اند که حکایت از تاریخ کهن و پرفراز و نشیب این منطقه دارد. بعضی از این آثار توسط سازمان میراث فرهنگی ثبت شده اند و بعضی دیگر در شرف ثبت شدن قرار دارند.

نقوش به جا مانده بر روی سنگ های روستای خورنج نکته جالبی که درباره سنگ های به جا مانده در روستای خورنج در پیرانشهر وجود دارد این است که هر کدام از سنگ هایی که در این منطقه وجود دارند اسم خاصی و همچنین داستان های مربوط به خودشان را دارا می باشند. 

محدوده ای که این سنگ ها اشغال کرده اند در حدود ۵/۲ کیلومتر مربع و به شکل نواری سنگی در امتداد شرقی-غربی از شمال روستا می گذرد. در میان این سنگ ها، سنگ هایی یافت می شود که دارای نقش برجسته و کنده کاری شده حیواناتی مانند  شتر و مار و پرنده هستند که اگر به صورت دقیق و علمی مورد بررسی قرار گیرند امکان یافتن نقوش ماقبل تاریخی و یا کتیبه های سنگی دور از انتظار نیست.

ویدئو از آرشیو اداره کل وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی

روستای شگفتانه خورنج پیرانشهر

دشت میشان در نزدیکی یکی از پرصلابت ترین قله‌های ایران یعنی الوند واقع شده است و دشت سرسبز و پهناوری را در این منطقه به وجود آورده‌اند.
دشت میشان به مساحت ۱ هکتار در مسیر صعود به کوه الوند است و برای رسیدن به آن باید کوهپیمانی نیمه سنگینی را بگذرانید. قبل از رسیدن به این دشت، جاده‌ای هست که در انتهای آن آبشار گنجنامه و کتیبه تاریخی هخامنشی قرار دارد.
کوهستان الوند علاوه بر دشت میشان، دشت های کوچک و دره‌های بسیار زیبای دیگری مانند تخت نادر، چمن شاه نظر، دره مراد بیگ، دره حیدریه، دره گوساله و دره دیوین را نیز در خود جای داده که هر کدام چشمه سارها و زیبایی‌های طبیعی خاص خود را دارند.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

دشت میشان

با اینکه به خاطر تخریب شدن کتیبه‌های مدرسه حرف و حدیث‌های زیادی درباره نام معمار و سال ساخت آن وجود دارد، اما می‌گویند مدرسه هدایت ارومیه خانه‌ای با ۸ واحد مسکونی بوده که شخصی به نام شهریارخان نظیم الدوله آن را در سال ۱۳۰۳ هجری قمری (۱۲۶۴ خورشیدی) یعنی در همان دوره قاجار می‌سازد و ساختش هم یک ۵ سالی طول می‌کشد.

این روز ها این مدرسه با تبدیل به موزه صنایع دستی و کارگاه آموزشی صنایع دستی یکی از مکان های پربازدید در ایام نوروز است.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

مدرسه هدایت ارومیه

tabriz

مسجد کبود تبریز طبق کتیبهٔ سردر آن در سال ۸۷۰ هجری قمری و ۱۴۶۵ میلادی و در زمان سلطان جهانشاه مقتدرترین حکمران سلسله قره‌ قویونلو و به دستور دختر او صالحه خانم بنا شده‌است تنوع و ظرافت کاشی‌کاری و انواع خطوط به‌ کار رفته در آن و به‌خصوص به دلیل رنگ لاجوردی کاشی‌کاری‌های معرق آن سبب شده‌ است که به «فیروزهٔ اسلام» شهرت یابد.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

مسجد کبود تبریز

در آذربایجان غربی 10 موزه شامل سایت‌-موزه تخت سلیمان تکاب، موزه مردم‌شناسی، باستان‌شناسی و موزه سنگ و کتیبه یا همان سه‌گنبد ارومیه، موزه خوی، موزه مهاباد، موزه نقده، موزه تپه حسنلو نقده، موزه میاندوآب و کاخ‌-موزه باغچه‌جوق از جمله موزه‌های تحت اختیار این اداره‌کل هستند. در کنار آنها چند موزه تخصصی از جمله موزه طب، تاریخ طبیعی و کودک نیز در ارومیه وجود دارد که در اختیار سایر دستگاه‌های اجرایی هستند.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

موزه‌های آذربایجان غربی

اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان گلستان

گلستان ببین

میل رادکان یا برج رادکان در 4 کیلومتری جنوب شرقی روستای رادکان و در 42 کیلومتری جنوب کردکوی و بر فراز تپه ای بنا شده که از موقعیت خاص طبیعی برخوردار است. این اثر به دستور اسپهبد ابوجعفر از شاهزادگان طبرستان و از فرمانروایان آخر سلسله ی باوندی ساخته شده است. بر بالای این برج کتیبه ای به دو زبان پهلوی و کوفی دیده می شود که استفاده از خط پهلوی را حتی چهار قرن بعد از ورود مسلمانان به این منطقه نشان می دهد.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

نتایج جستجو در ویدئوها