روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اردبیل

Ardabil_cthh

بازار تاریخی اردبیل از اماکن دیدنی این شهر است که با معماری سنتی و اصیل، از قرون هفتم و هشتم هجری قمری بوده و امروزه نیز از رونق خاصی برخوردار است.

این مجموعه تاریخی در مرکز شهر و در خیابان امام خمینی واقع شده و به دلیل قدمت و داشتن معماری سنتی از بازارهای تاریخی و قابل توجه ایران به شمار می‌آید.

مجموعه کنونی بازار معرف آثاری از دوره صفویه و قاجاریه و شامل راسته اصلی بازار، راسته پیر عبدالملک، راسته قیصریه، راسته کفاشان، راسته غلامان، بازار زرگران، سراجان، پنبه‌فروشان، آهنگران، سرای خشکبار (حاجی میرزا)، سرای گلشن، سرای وکیل، سرای حاج احمد، سرای حاج شکر، سرای مجیدیه، سرای دوگچی و تیمچه زنجیرلی و … می باشد.

بازار تاریخی اردبیل در 27 مرداد 1364 به شماره 1690 به ثبت آثار ملی رسیده است.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

بازار تاریخی اردبیل، روایتگر تاریخ کهن و باستانی

دودکش های جن که در زبان محلی به “قیزیل قایا ” معروف است یکی از نادرترین و شگفت انگیز ترین مناظر زمین شناختی با وسعت تقریبی ۱۲۴۵ کیلومتر مربع و حدود ۱۵۰۰۰ متر از سطح دریا در 75 کیلومتری جنوب اردبیل در شهرستان کوثر بخش فیروز واقع شده است.

این دودکش ها از نمای دور به مثابه گل های انباشته بر روی هم می ماند ولی با نزدیک شدن به این منظره طبیعی جالب، سختی و مقاومت و زیبایی سنگ های این ژئوپارک، چشم اندازی زیبا در این مسیر ایجاد کرده است.

این پدیده ستون‌هایی از رسوبات آبرفتی است که در زیر تخته سنگی قرار گرفته‌اند و اطراف آن بر اثر فرسایش از بین رفته است، این آثار طبیعی در واقع کوه‌سرها یا مناره‌های سنگی نازک و بلندی هستند که زیر یک حوضچه‌ی خشک و بایر یا از زمین سنگلاخ و بدبوم بیرون آمده‌اند.

رنگ خاص این منطقه در مقایسه با اراضی پیرامون، نظر هر بیننده طبیعت دوست را به خود جلب می کند مخصوصاً این که قرار گرفتن در جاده ارتباطی استان به پایتخت ایران از جمله ویژگی های این پدیده طبیعی است.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

دودکش‌های جن (قیزیل قایا) در ژئو پارک فیروز

قلعه قهقهه بر فراز کوه های قلل منفرد از رشته کوه های روستای کنچوبه در 80 کیلومتری شهرستان مشگین شهر واقع شده است. این قلعه در روی تپه سنگی به ارتفاع تقریبی 300 متر از زمین‌های اطراف قرار داشته و اطراف آن را با حصار مستحکم و غیر قابل نفوذ احداث نموده‌اند که با گذشت سالیان دراز هم اکنون نیز ورود به آن تقریباً غیر ممکن بوده و فقط در شرایط جوی مناسب امکان‌پذیر است.
بنای اولیه این قلعه به دوران قبل از اسلام بر می گردد اوج کاربری آن در دوران صفویه می باشد. این قلعه یکی از خاص ترین زندان های سیاسی زمان خود بوده است و در گذشته افراد مشهوری مثل اسماعیل میرزا (فرزند شاه طهماسب یکم صفوی) در آن زندانی شده اند.
پلکان صخره ای طبیعی، دو دروازه ورودی، برجکهای نگهبانی، 18 آب انبار، مرکز فرماندهی، قسمت مسکونی و زندان از بخش های مهم این قلعه تاریخی می باشد.
این قلعه تاریخی به شماره 6192 در تاریخ 1381/07/07 به ثبت ملی رسیده است.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

قلعه تاریخی قهقهه مشگین شهر

56447

یکی از آثار هنری و دست‌سازه‌های بشری در کویر ایران هنر چاقوسازی و چلنگری مردم راین است که قدمتی به بلندای ارگ تاریخی آن دارد.
مرکز اصلی چاقوسازی و چلنگری در استان کرمان شهر راین است. این شهر در گذشته محل ییلاق بسیاری از عشایر چادرنشین استان بوده و به همین دلیل، در تابستان کسب و کار رونق بیشتری داشته است. برخی از دست‌ساخته‌های آنان راهی بازار شهرهای اطراف شده است. در گذشته تعداد چاقوسازان این شهر بسیار بوده است. راین با فاصله حدود 100 کیلومتری از مرکز شهرکرمان، شهری تاریخی و توریستی و یکی از قطب‌های مهم گردشگری جنوب شرقی استان کرمان به شمار می رود.
یکی از مشاغل و روش‌های کسب درآمد مردم این شهر، ساخت آثار صنایع‌دستی است. چاقوی ساخت هنرمندان این شهر، به جز بُعد کاربردی، زیبایی فراوان و اررش هنری زیادی دارد. گرچه چلنگری (آهنگری) نسبت به چاقوسازی از ارزش هنری کمتری برخوردار است. از ویژگی‌های مهم چاقوسازی در راین، به کیفیت محصول، روش تولید و استفاده از مواد اولیه سنتی و بومی باید اشاره کرد.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

برگزیده

چاقو سازی راین اثری به  اصالت کویر

همدان یکی از شهرهای ایران در منطقهٔ غربی و کوهستانی ایران و مرکز شهرستان و استان همدان است. این شهر در دامنهٔ کوه الوند و در بلندای ۱٬۷۴۱ متری از سطح دریا واقع شده‌است و از شهرهای سردسیر ایران به‌شمار می‌آید. همدان قدیمی‌ترین شهر ایران و از کهن‌ترین شهرهای جهان است. در سال ۱۳۸۵ مجلس شورای اسلامی در مصوبه‌ای همدان را «پایتخت تاریخ و تمدن ایران» اعلام کرد.

استان همدان

موزه های استان همدان همگی نمادهایی از تمدن و فرهنگ قدیمی سرزمین ایران را به نمایش می‌گذارند. تماشای آثار نگهداری شده در موزه‌های استان همدان می‌تواند مخاطب را با مهمترین وقایع تاریخی، فرهنگی، مذهبی و حتی هنری مردمان گذشته در این استان آشنا سازد.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

موزه‌های استان همدان

بازار بزرگ کرمان از میدان ارگ شروع و به میدان مشتاق ختم می‌شود. هر بخش از بازار کرمان در زمان یکی از فرمانروایان این شهر ساخته شده و به خاطر برخی ویژگی‌هایش در ایران منحصربه‌فرد و دارای شهرت جهانی است. این بازار طولانی‌ترین راسته بازار ایران محسوب می‌شود و عمده بخش‌های آن پس از سده هشتم هجری قمری ساخته شده ‌است.
بازار بزرگ کرمان شامل بازار وکیل، بازار اختیاری، بازارگنج علیخان  و... می‌شود و برخی دیگر مانند بازار قلعه و بازار سردار و … به صورت راسته‌های متقاطع با راسته بازار بوده و یا تیمچه‌هایی‌ هستند که به بازار بزرگ راه دارند.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

بازار بزرگ کرمان، اثری از ادوار مختلف تاریخ

موزه باستان شناسی اردبیل يکي از مجهزترين و زیباترین موزه هاي تخصصی کشور به خصوص از حیث معماری و فضاهای نمایش آثار مي باشد که در 29 آبان ماه 1387 به مساحت 1700 متر مربع، در دو طبقه و در بافت تاریخی محله‌ی عالي قاپو، در محوطه مجموعه جهانی شيخ صفی الدين اردبيلي تکمیل، تجهیز و راه اندازی شد. 
اشیاء به نمایش گذاشته شده در موزه، حاصل کاوش­‌های باستان­‌شناختی متعدد در محوطه‌­ها و قبور باستانی استان اردبیل و نیز یافته­‌های اتفاقی است.

این آثار از دوران پیش از تاریخ تا دوران اسلامی را شامل می­‌شود. از جمله­‌ی این آثار استل (سنگ افراشته) عصر مفرغ (3000-1500 ق م) و عصر آهن ( 2500 -550 م) متعلق به محوطه باستانی شهر یئری، سفالینه های عصر آهن (ریتون ها) منحصر بفرد که به اشکال مختلف حیوانی و سفالینه های خاکستری این عصر هستند، سفالینه های منقوش مثلثی سبک اردبیل، سفالینه های آبی و سفید دوره صفوی، سفالینه های نقش کنده زیر لعاب سلجوقی و سفال های زرین فام و یک رنگ صفوی، خمره­‌های سفالی ذخیره‌ی آذوقه، مسکوکات بیزانسی (روم شرقی) و مسکوکات ادوار مختلف اسلامی، سنگ قبرهای متعلق به شهدای چنگ چالدران، اشیاء فلزی (شامل ابزار جنگی، زیورآلات که مربوط به عصر آهن، دوره تاریخی و اسلامی است.

ظروف شیشه ای، پیکرک ها و سردیس های دوران تاریخی، نسخ خطی و قلمدان های لاکی عصر متاخر و قابل توجه ترین قسمت در طبقه زیرین که نظر هر بیننده ای را به خود جلب می کند، نمونه لایه نگاری و نحوه تدفین دوره اشکانی است که از محوطه باستانی بوینی یوغون کشف گردیده، در معرض نمایش قرار گرفته است. کاوش در این محوطه باستانی که مربوط به دوره اشکانی و اواسط دوره اسلامی می باشد در سال 86-1385 و تحت نظارت اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اردبیل صورت گرفته است.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

موزه باستان شناسی اردبیل

موزه صنایع دستی اردبیل در محل حمام شیخ مجموعه جهانی شیخ صفی‌الدین اردبیلی قرار دارد. این موزه محلی برای نمایش آثار تاریخی صنایع‌دستی و همچنین آثار شاخص هنرمندان نامدار استان اردبیل است.
حمام تاریخی شیخ به عنوان یکی از حمام های قدیمی شهر اردبیل در کوچه شهیدگاه و در محوطه مجموعه جهانی شیخ صفی‌الدین اردبیلی واقع شده است. در ورودی آن ساده ولی دارای یک هشتی زیبا است. رخت کن حمام دارای چهار رواق و چهار ستون هشت ضلعی است. بر روی ستون‌ها طاق‌های جناقی بلند و کوتاه نهاده شده و نیم گنبد رواق ها بر طاق نماها تکیه دارد.
داخل حمام دارای دو شاه نشین بزرگ قرینه و دو نیم گنبد کوچک است که به خزینه آب گرم و در ورودی منتهی می شود. گنبد اصلی مرتفع بوده و با آویزهایی بر طاق نماها و نیم ستون‌های مربع تکیه زده است.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

موزه صنایع دستی اردبیل

حمام آقا نقی یک بنای تاریخی مربوط به دوره ایلخانی است، شخصی به نام ظهیرالاسلام در آن دوره این حمام را بنا می‌کند و حدود دویست سال بعد این حمام بازسازی و بخش‌هایی به آن اضافه می‌شود، عنوان حمام ظهیرالاسلام به دلیل اولین سازنده این حمام به کار می‌رود.
در دوره قاجار آقا نقی موتمن‌ الرعایا این حمام را خریداری و بازسازی می‌کند تا نام حمام آقا نقی جای حمام ظهیرالاسلام را بگیرد.

این بنای تاریخی در 11 مردادماه سال 1376 با شماره ثبت 1896 به عنوان یک اثر ملی به ثبت رسید و پس از آن در سال 1378 سازمان میراث‌فرهنگی این بنا را خریداری کرد و به بازسازی آن پرداخت؛ حمام آقا نقی در دهه 1380 تغییر کاربری پیدا کرد و به موزه مردم‌شناسی اردبیل تبدیل شد. در این موزه 33 مجسمه مومی قرار گرفته‌اند که لباس‌های محلی مردم استان اردبیل را به تن دارند و شیوه زندگی مردم این منطقه، آداب و رسوم آنها، آیین‌ها و حتی غذاهای محلی را معرفی می‌کنند. علاوه بر این مجسمه‌ها، آثار و دست‌نوشته‌هایی مربوط به هویت تاریخی و فرهنگی استان اردبیل نیز در این موزه به نمایش گذاشته شده است.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

موزه مردم شناسی اردبیل/ حمام ظهیرالاسلام (آقا نقی)

tabriz

قلعه ضحاک در شهرستان هشترود واقع شده و رودخانه قرانقو همانند دره‌ای عظیم و مارپیچ سراسر قلعه را طی کرده و منظره زیبایی ایجاد کرده است.

قلعه ضحاک هشترود یکی از مناطق زیبا و بسیار جالب توجه است که طبیعتی و تاریخ را یک‌جا در خود دارد؛ سنگ، کوه، رودخانه، دشت، قلعه و تاریخ و طبیعت همگی به وسعت تاریخ ایران زمین در این مکان نهفته است و هر بیننده‌ای را محو تماشای خود می‌کند و امروزه به تخت‌جمشید آذربایجان‌شرقی شهرت یافته است.

این مجموعه عظیم تاریخی با شماره ۴۲۹ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. در حدود ۱۰ کیلومتر طول، ۲ کیلومتر عرض دارد و به‌ عنوان یک شهر قلعه محسوب می‌شود.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

کمپین ها

قلعه ضحاک هشترود

بازارچه «کره نی خانا آلتی» دنباله بازارچه رنگی (رهلی بازار) و بازارچه خیابان است که پس از احداث خیابان ارتش شمالی در سال ۱۳۰۸، این خیابان بازارچه را قطع کرد. انتهای این بازارچه به کاروانسرای حاج علی نقی و بازار شیشه‌گرخانه مربوط می‌شد و یکی از بازارهای معروف تبریز به نام «بازار قائم مقام» بود که در اثر گذشت زمان کم‌کم بازار قائم مقام رو به ویرانی نهاد و قسمتی از آن در احداث خیابان از بین رفت. از ملحقات این بازار، می‌توان به مسجد شازدا (شاهزاده) اشاره کرد که به نام شاهزاده  نامگذاری شده بود و اکنون به نام مسجد شهدا نامگذاری شده است.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

بازارچه سنتی «کره نی خانا» تبریز

«رهلی بازارچاسی» تبریز یكی از قسمت های مهم و تاریخی بازار تبریز محسوب می شود که زمانی ورودی جاده ابریشم به تبریز قلمداد می شد. امروزه این بازار یادآور تبریز قدیم در ذهن هر عابری به بهترین شكل ممكن می باشد.


این بازار در امتداد شرقی-غربی از روبروی برج یانقین در خیابان خاقانی به خیابان ارتش شمالی رسیده است. «رهلی بازارچاسی» علاوه بر این که یکی از مراکز عمده عرضه فرش دست‌باف هریس و مهربان و فرش‌های طرح ماهی به شمار می‌رود، یکی از درب‌های باروی تبریز قدیم به نام درب خیابان را در خود جای داده است.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

«رهلی بازارچاسی» تبریز

بازار بزرگ کرمان از میدان ارگ شروع و به میدان مشتاق ختم می‌شود. هر بخش از بازار کرمان در زمان یکی از فرمانروایان این شهر ساخته شده و به خاطر برخی ویژگی‌هایش در ایران منحصربه‌فرد و دارای شهرت جهانی است. این بازار طولانی‌ترین راسته بازار ایران محسوب می‌شود و عمده بخش‌های آن پس از سده هشتم هجری قمری ساخته شده ‌است.
بازار بزرگ کرمان شامل بازار وکیل، بازار اختیاری، بازار گنجعلیخان  و... می‌شود و برخی دیگر مانند بازار قلعه و بازار سردار و … به صورت راسته‌های متقاطع با راسته بازار بوده و یا تیمچه‌هایی‌ هستند که به بازار بزرگ راه دارند.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

در استان همدان خانه‌ها و عمارت‌های زیبایی وجود دارند که در گذشته محل زندگی اشراف و بزرگان شهر بوده و قدمت آن‌ها به دوره قاجار برمی‌گردد. امروزه این خانه ها به جاذبه‌های دیدنی و تاریخی تبدیل شده‌اند.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، ردشگری و صنایع دستی استان

عمارت‌های تاریخی استان همدان

قنات جهانی بلده فردوس که یک رشته قنات تاریخی مربوط به دوره ساسانی و ازجمله قنات های ثبت شده به عنوان میراث جهانی یونسکوه است.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صناع دستی استان

قنات بلده

روستای دستکند میمند به فاصله 35 کیلومتری شمال شرقی شهرستان شهربابک با قدمتی برابر با 2500 سال واقع است. در این روستا حدود 400 عدد فضای دستکند (کیچه) به شکل دو و سه صبقه ایجاد شده و علاوه بر منازل مسکونی مسجد، حمام، حسینیه و مدرسه نیز در این روستا وجود دارد. این روستای صخره ای در سال 1394 در فهرست جهانی به ثبت رسیده است.
گیسک روستایی در شمال استان کرمان و شهرستان زرند است. این روستا بر اثر زمین‌لرزه ۱۳۵۶ تخریب شد و بازماندگان این زلزله با کمک های دولت وقت خانه‌هایی یک شکل با زیربنای ۷۵ متر مربع در یک کیلومتری روستای ویران شده گیسک بنا کردند. قرار گرفتن روستا در دامنه کوه و معماری طبقاتی آن، خانه‌های سرخ رنگ، وجود تالارها و بازارچه‌های زیرزمینی و عدم آواربرداری موجب شد، این روستا به یک اکوموزه تبدیل شود. این روستای ویران شده که ثبت ملی هم شده است به عنوان یک سایت گردشگری شاخص مورد بازدید گردشگران زیادی قرار می گیرد.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

میمند و گیسک، دو روستا با جاذبه هایی بی مانند

جمعه مسجد قدیمی ترین مسجد اردبیل و یکی از قدیمی ترین مساجد ایران است، مطابق اطلاعات بدست آمده از کاوش های مطالعاتی این بنا بر روی یک تپه تاریخی که احتمالا قبلا عبادتگاه یا آتشگاه بوده بنا شده است.
بنای فعلی این مسجد بازمانده مسجد عظیم و گسترده و کم نظیری است که در دوره‌های مختلف اسلامی و به ویژه دوره سلجوقی شکل گرفته که دارای شبستان ستون‌دار بزرگ بوده است. این مسجد تا اوایل دوره صفوی آباد بوده و بنای سرپای موجود صرفا گنبد خانه و ایوان مسجد بزرگ را تشکیل می‌داده است. تک منار استوانه‌ای شکل آجری آن از یادگارهای زمان سلجوقی است. 
در دوره ایلخانی بنای مسجد مرمت اساسی به خود دیده و قسمت‌های جدید به آن اضافه شده است، در دوره حکمرانی آققویونلوها دو کتیبه سنگی بر بنا اضافه شده و در دوره قاجار شبستان با ستون‌های چوبی در اطراف بنای اصلی ایجاد شد.
جمعه مسجد یا همان مسجد عتیق اردبیل که یکی از اولین آثار ثبت ملی استان است با شماره 248 در 28 خرداد 1315 به ثبت رسیده و در سال 1402 به پایگاه ملی میراث‌فرهنگی تبدیل شد.  

ویدئو: رضا خانبابائی/ آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

پایگاه میراث ملی جمعه مسجد اردبیل

آرامگاه شیخ صفی‌الدین اردبیلی یکی از بناهای باشکوه صفویه در محله عالی قاپو شهر اردبیل می باشد که در سال ۱۳۸۹ به شماره ۱۳۴۵ در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد.
بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی در حقیقت دارای سبک‌های مختلف معماری و هنری بوده و در این مجموعه که در طول بیش از چهارصد سال ساخته و پرداخته شده است، می‌توان سبک‌های مختلف را در آثار فرهنگی و تاریخی و بناها مطالعه نمود. ساخت، ابعاد و کاربری بقعه، که اکثراً در ارتباط با عملکرد مذهبی است، در حین همانندی پیوند ناگسستنی میان معماری اصلی عرصه دارند و با کارکرد بنای تعریف شده و ترکیب عمومی و شکل بناهای مجموعه نظام حاکم بر اجزای شناخته شده‌ آن به‌ ویژه تزیین سطوح و پهنه‌ نماهای گسترده‌ آن نشان از تبعیت از یک نظم ایده‌آل متعارف مذهبی و عرفانی بوده و با ساخت و سازهای بقعه در سده‌های بعد نیازهای یک مکان مذهبی را مرتفع نموده است.
این مجموعه علاوه بر آرامگاه شیخ صفی‌الدین اردبیلی شامل، مقبره شیخ صفی (گنبد الله الله)، مقبره شاه اسماعیل اول اردبیل، عمارت چینی خانه،حرم خانه، جنت سرا، چله خانه، تالار دارالحفاظ، دارالحدیث، حیاط باغ، شهیدگاه است.

ویدئو از اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

نتایج جستجو در ویدئوها

بازار تاریخی اردبیل، روایتگر تاریخ کهن و باستانی

دودکش‌های جن (قیزیل قایا) در ژئو پارک فیروز

قلعه تاریخی قهقهه مشگین شهر

چاقو سازی راین اثری به اصالت کویر

موزه‌های استان همدان

بازار بزرگ کرمان، اثری از ادوار مختلف تاریخ

موزه باستان شناسی اردبیل

موزه صنایع دستی اردبیل

موزه مردم شناسی اردبیل/ حمام ظهیرالاسلام (آقا نقی)

قلعه ضحاک هشترود

بازارچه سنتی «کره نی خانا» تبریز

«رهلی بازارچاسی» تبریز

بازار بزرگ کرمان، اثری از ادوار مختلف تاریخ

عمارت‌های تاریخی استان همدان

قنات بلده

میمند و گیسک، دو روستا با جاذبه هایی بی مانند

پایگاه میراث ملی جمعه مسجد اردبیل

پایگاه میراث جهانی شیخ صفی الدین اردبیلی