56447

یکی از آثار هنری و دست‌سازه‌های بشری در کویر ایران هنر چاقوسازی و چلنگری مردم راین است که قدمتی به بلندای ارگ تاریخی آن دارد.
مرکز اصلی چاقوسازی و چلنگری در استان کرمان شهر راین است. این شهر در گذشته محل ییلاق بسیاری از عشایر چادرنشین استان بوده و به همین دلیل، در تابستان کسب و کار رونق بیشتری داشته است. برخی از دست‌ساخته‌های آنان راهی بازار شهرهای اطراف شده است. در گذشته تعداد چاقوسازان این شهر بسیار بوده است. راین با فاصله حدود 100 کیلومتری از مرکز شهرکرمان، شهری تاریخی و توریستی و یکی از قطب‌های مهم گردشگری جنوب شرقی استان کرمان به شمار می رود.
یکی از مشاغل و روش‌های کسب درآمد مردم این شهر، ساخت آثار صنایع‌دستی است. چاقوی ساخت هنرمندان این شهر، به جز بُعد کاربردی، زیبایی فراوان و اررش هنری زیادی دارد. گرچه چلنگری (آهنگری) نسبت به چاقوسازی از ارزش هنری کمتری برخوردار است. از ویژگی‌های مهم چاقوسازی در راین، به کیفیت محصول، روش تولید و استفاده از مواد اولیه سنتی و بومی باید اشاره کرد.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

برگزیده

چاقو سازی راین اثری به  اصالت کویر

قنات اکبرآباد بروات با شماره ثبتی ۳۱۱۶۶۳ و قنات قاسمآباد بروات با شماره ثبتی ۳۱۱۶۶۲ در سال ۱۳۹۳ در فهرست میراث ملی کشور قرار گرفتند و در تاریخ 1395/4/24 به عنوان یازده قنات ایرانی، قنات اکبرآباد با شماره ۰۱۰-۱۵۰۶ و قنات قاسم آباد با شماره ۰۱۱-۱۵۰۶ در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.این دو قنات از مهمترین و پرآب ترین قنوات منطقه بم – بروات به شمار می روند که مادرچاه آنها در شرق بم و مظهر آنها در شمال بروات قرار گرفته و از جمله مهمترین ویژگی این دو قنات، جوان و دوقلو و جوان بودن آنهاست.
مادرچاه این دو قنات حدود ۲۰۰ متر از یکدیگر فاصله داشته و مظهر آنها در یک نقطه مشترک با فاصلهای حدود ۲۰ متر از هم قرار گرفته اند. طول هر کدام از این قنوات در حدود ۵ کیلومتر است. عمق مادرچاه هر کدام در حدودا ۶۰ متر است. این قنوات با جهتی از غرب به شرق، آب ذخیره شده در سفره های زیرزمینی پشت گسل بم (افراز) را با دبی آب (به ترتیب اکبرآباد و قاسم آباد) در حدود ۱۱۴ و ۱۱۰ لیتر بر ثانیه به سطح زمین منتقل میکنند. این ویژگی باعث شده تا قنوات اکبرآباد و قاسم آباد بروات از یک منبع آبی مشترک (گسل بم- بروات) استفاده کنند.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

قنات، شاهکار مردمان کویرنشین

بازار بزرگ کرمان از میدان ارگ شروع و به میدان مشتاق ختم می‌شود. هر بخش از بازار کرمان در زمان یکی از فرمانروایان این شهر ساخته شده و به خاطر برخی ویژگی‌هایش در ایران منحصربه‌فرد و دارای شهرت جهانی است. این بازار طولانی‌ترین راسته بازار ایران محسوب می‌شود و عمده بخش‌های آن پس از سده هشتم هجری قمری ساخته شده ‌است.
بازار بزرگ کرمان شامل بازار وکیل، بازار اختیاری، بازارگنج علیخان  و... می‌شود و برخی دیگر مانند بازار قلعه و بازار سردار و … به صورت راسته‌های متقاطع با راسته بازار بوده و یا تیمچه‌هایی‌ هستند که به بازار بزرگ راه دارند.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

بازار بزرگ کرمان، اثری از ادوار مختلف تاریخ

بازار بزرگ کرمان از میدان ارگ شروع و به میدان مشتاق ختم می‌شود. هر بخش از بازار کرمان در زمان یکی از فرمانروایان این شهر ساخته شده و به خاطر برخی ویژگی‌هایش در ایران منحصربه‌فرد و دارای شهرت جهانی است. این بازار طولانی‌ترین راسته بازار ایران محسوب می‌شود و عمده بخش‌های آن پس از سده هشتم هجری قمری ساخته شده ‌است.
بازار بزرگ کرمان شامل بازار وکیل، بازار اختیاری، بازار گنجعلیخان  و... می‌شود و برخی دیگر مانند بازار قلعه و بازار سردار و … به صورت راسته‌های متقاطع با راسته بازار بوده و یا تیمچه‌هایی‌ هستند که به بازار بزرگ راه دارند.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

فرش دستباف کرمان، فرشی ایرانی است که با در هم آمیختن موفقیت آمیز طرح و رنگ و با داشتن ترکیب رنگی متنوع در جهان شهرت دارد و در ادبیات فارسی نیز مثل های بسیاری در ستایش آن وجود دارد. فرش دستباف کرمان را می توان در دسته فرش های طبیعت گرا، پرکار و پراستفاده از نقش مایه های ریز در سراسر قالی دانست که معروف ترین طرح های فرش دستباف کرمان عبارتند از: سبزی کار، واگیره ای، درختی، بته ای، قاب قرآنی، تصویری، افشان و… که طرح معروف گلدانی، یکی از شاهکارهای قالی های دوران صفویه می‌باشد.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

کرمان مهد هنر و زیبایی

روستای دستکند میمند به فاصله 35 کیلومتری شمال شرقی شهرستان شهربابک با قدمتی برابر با 2500 سال واقع است. در این روستا حدود 400 عدد فضای دستکند (کیچه) به شکل دو و سه صبقه ایجاد شده و علاوه بر منازل مسکونی مسجد، حمام، حسینیه و مدرسه نیز در این روستا وجود دارد. این روستای صخره ای در سال 1394 در فهرست جهانی به ثبت رسیده است.
گیسک روستایی در شمال استان کرمان و شهرستان زرند است. این روستا بر اثر زمین‌لرزه ۱۳۵۶ تخریب شد و بازماندگان این زلزله با کمک های دولت وقت خانه‌هایی یک شکل با زیربنای ۷۵ متر مربع در یک کیلومتری روستای ویران شده گیسک بنا کردند. قرار گرفتن روستا در دامنه کوه و معماری طبقاتی آن، خانه‌های سرخ رنگ، وجود تالارها و بازارچه‌های زیرزمینی و عدم آواربرداری موجب شد، این روستا به یک اکوموزه تبدیل شود. این روستای ویران شده که ثبت ملی هم شده است به عنوان یک سایت گردشگری شاخص مورد بازدید گردشگران زیادی قرار می گیرد.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

میمند و گیسک، دو روستا با جاذبه هایی بی مانند

کویر شهداد با دمای بالای ۷۰ درجه سانتی‌گراد به‌ عنوان یکی از گرم‌ترین نقاط جهان شناخته ‌شده است. این کویر در غرب کویر لوت، در ۱۰۰ کیلومتری کرمان و ۴۰ کیلومتری شهر شهداد واقع‌ شده و یکی از مقاصد جذاب بین گردشگران ایرانی و خارجی است.
در کویر شهداد کرمان همه‌ چیز برای عاشقان کویرگردی و افرادی که از شلوغی و هیاهوی شهر خسته شده‌اند و نیاز به سکوت و آرامش و هوای پاک دارند مهیاست. البته این آرامش به معنای یک سفر کسل‌کننده و بدون هیجان نیست. اگر شما عاشق هیجان و ماجراجویی هستید، هم می‌توانید در کنار آرامشی که نصیبتان می‌شود از تفریحات هیجان‌انگیزی مانند آفرود، شترسواری، موتورسواری و رصد ستارگان در شب کویر لذت ببرید.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

بیابان لوت شهداد، اعجاز خاک، آب و آفتاب

فهرج در طول سالیان دارای نام‌های مختلفی بوده‌است، به‌ گونه‌ای که در آغاز پرّه یا پهره خوانده می‌شد و بر طبق گفته مطلعین بومی، پره یعنی کناره و محل پرت می‌باشد؛ زیرا این آبادی نسبت به کرمان فاصله زیادی داشته‌است. از آثار تاریخی شهرستان می‌توان به میل نادری ساخته شده در دوران سلجوقیان و بازسازی شده در دوران نادر شاه و همچنین قلعه تاریخی برج معاذ واقع در روستای برج معاذ و مربوط به دوره ساسانیان اشاره کرد. 

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

کمپین ها

رویدادها

موضوعات ویژه

جاذبه های گردشگری فهرج

شاهکار تقابل ایرانی با گرما پس از اختراع قنات رخ می‌دهد، آب‌انبار و یخدان برای تسهیل زندگی در کویر ساخته می‌شود مصالح اصلی به‌کار رفته در این سازه‌ها آجر، خشت و گل است که علاوه بر همساز بودن با اقلیم بهترین عایق گرما محسوب می‌شود.
باد‌گیر سازه‌ای ست بر روی سقف خانه‌ها که برای تخلیه هوا و خنک کردن محیط که الهام بخش کولر‌های آبی امروزیست، در کرمان می‌توانید تنوع بادگیر‌ها را در طرح‌های مختلف نظاره‌گر شوید.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

یخدان و بادگیر، شاهکار تقابل ایرانی با گرما

این بنای تاریخی به‌ عنوان یکی از معروف‌ترین جاذبه‌های استان کرمان، در جنوب شرقی حاشیه كویر لوت و نزدیک شهر بم قرار گرفته است. این سازه خشتی کم‌نظیر که در فهرست میراث جهانی یونسکو و آثار ملی ایران ثبت شده است، معماری جذابی دارد و نمونه‌ای دیدنی از ساختار دفاعی در ایران را به نمایش می‌گذارد؛ به‌ خصوص که در طول تاریخ همچون حصاری مستحكم از مناطق شرقی ایران محافظت كرده است.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

بم سرزمین نخل ها و خشت ها

قلعه گنج نام شهرستانی در استان کرمان است که با توجه به آثار کشف شده، قدمت آن را بیش از ۵ هزار سال تخمین زده‌اند و از جاهای دیدنی کرمان به شمار می‌آید. با اینکه این ناحیه گرم و کم بارش محسوب می‌شود، اما وجود رودها و دره‌های سرسبز در میان آتش کویر و همچنین رازآلود بودن منطقه آن را به مقصدی جذاب برای گردشگران تبدیل کرده است.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

قلعه گنج، گنج بالندگی

شهرستان زرند در شمال غربی استان کرمان قرار دارد و به دلیل وجود معدن‌های زغال‌سنگ، سنگ‌ آهن و مس یکی از شهر‌های صنعتی و مهم این استان است. آب‌ و‌ هوای این شهر نیمه‌ کویری است، تابستان‌های گرم و زمستان‌های سرد دارد و در اطراف آن منطقه‌های کوهستانی نیز وجود دارد. طبق نوشته‌های مورخان این شهر از قرن ششم تا هشتم هجری یکی از شهرهای بزرگ و پرجمعیت ایران بوده که به نام زراوند شناخته می‌شده است. از جاذبه های گردشگری زرند می توان به چهار برجی یزدان آباد، روستای گیسک، روستای جرجافک و برج زرندوئیه را نام برد.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

جاذبه های گردشگری زرند

مسجد گنجعلی خان در شمال شرقی میدان و همجوار با کاروانسرای گنجعلی خان قرارگرفته است، فضای داخلی این مسجد کوچک به ابعاد ۵×۵/۲۵ مت رمی باشد. این مسجد گنجینه ای از تزئینات معماری اسلامی دوره صفوی، نظیر گچ بری، کاشی کاری، خطاطی، مقرنس کاری، کاربندی، حجاری و نقاشی های زیبا است. کتیبه پاکار سقف به خط شهاب الدین کرمانی، خطاط عصر صفوی بوده که سوره مبارکه جمعه را با یک رنگ (خط و زمینه) نگاشته است.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

مسجد گنجعلی خان موزه هنرهای عهد صفویه

این بنای چهار ایوانی در سال ۱۰۰۷ هجری قمری در شرق میدان به ابعاد ۳۱/۵×۲۳ متر (با ۷۲۵ مترمربع زیربنا) در دو طبقه ساخته شده است. کتیبه های آن به خط استاد علیرضا عباسی خطاط مشهور عصر صفوی نوشته شده کاشی کاری نمای داخلی و بیرونی آن از نوع معرق و معلقی است و کاربندی های زیبا، مقرنس بندی های منقوش، گچ بری ها و نقاشی های دیدنی مکمل تزئینات آن می باشد. کاروانسرای گنجعلیخان در سال 1402 در فهرست میراث فرهنگی جهان ثبت شد.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

کاروانسرای جهانی گنجعلی خان

این حمام تاریخی که تا نیم قرن پیش دایر بوده یکی از زیباترین و قدیمی ترین حمام های ایران است که در اوایل قرن یازدهم هجری قمری به فرمان گنجعلیخان ساخته شده و به نام موزه مردم شناسی، پر جاذبه ترین نقطه توریستی کرمان محسوب می شود. در این موزه دیدنی به کمک مجسمه های مومی بسیار زیبا، اشیاء، وسایل گوناگون با چگونگی استحمام، آداب و سنن اصیل و گاه فراموش شده مربوط به این امر پسندیده به نمایش گذاشته شده است.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

موزه مرم‌شناسی حمام گنجعلیخان کرمان

شهرستان راور که در شمال استان کرمان واقع شده‌است. فاصلهٔ این شهرستان تا مرکز استان ۱۳۰ کیلومتر می‌باشد. از جاذبه های این شهر می توان به کاروانسرای ثبت جهانی چاه کوران، سروهای ۳۰۰۰ ساله روستای طرز، آبشار روستای فیض آباد، روستای ریحان اشاره کرد. راور به عنوان شهر ملی قالی در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

راور جلوه گاه هنر

ریگان شهری در استان کرمان است که از شمال با فهرج، از شمال غربی با نرماشیر و بم، از شرق با ایرانشهر و از جنوب شرقی با دلگان در استان سیستان و بلوچستان، از جنوب غربی با عنبرآباد و رودبار جنوب همسایه می باشد. تپه های شنی ریگان، مقبره شاه خورشید، قلعه دهگود، آبشار ریگان، قلعه بمبویان، قلعه دلیخانی، قلعه خلق آباد، قلعه میرآباد امام قلی و قلعه علی آباد از مناطق گردشگری این شهر به شمار می آیند.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان

جاذبه های گردشگری شهرستان ریگان

شهرستان بافت در  ۱۵۶کیلومتری مرکز استان کرمان، یکی از مرتفع‌ترین و خوش آب و هواترین شهرهای استان کرمان و ایران می‌باشد. شهر بافت با ارتفاع ۲۲۸۰ متر از سطح دریا از مرتفع‌ترین شهرهای جنوب ایران و مرتفع‌ترین شهر بالای ۲۵ هزار نفر جمعیت ایران محسوب می‌شود. قرارگیری در ارتفاع زیاد و همجواری با کو ه‌شاه سبب اعتدال هوای این شهر در تابستان شده‌است.

ویدئو از آرشیو اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان